ΓΕΝΤΙ ΚΟΥΛΕ: ΕΠΤΑΠΥΡΓΙΟ (ΓΕΝΤΙ= ΕΠΤΑ, ΚΟΥΛΕ=ΠΥΡΓΟΣ)

Τελειώνουμε σήμερα με το θρυλικό πλέον Γεντί Κουλέ.Το Επταπύργιο της πόλης της Θεσσαλονίκης.Ακολουθεί μια σύντομη ιστορική αναφορά και 2 τραγούδια εμπνευσμένα από την περιβόητη αυτή φυλακή.

Επταπύργιο ή αλλιώς Γεντί Κουλέ. Είναι το πρώτο μνημείο που αντικρίζει ο επισκέπτης της Θεσσαλονίκης είτε φθάνει από στεριά, αέρα ή θάλασσα. Είναι η ακρόπολη και τα τείχη της πόλης εδώ και περίπου 2400 χρόνια, από τότε δηλαδή που την ίδρυσε ο Μέγας Αλέξανδρος.

Τα σημερινά τείχη που σώζονται είναι βυζαντινά και περιλαμβάνουν την ακρόπολη, που βρίσκεται το φρούριο του Γεντί Κουλέ. Ειδικά τη νύκτα που φωτίζονται ο επισκέπτης της Θεσσαλονίκης μπορεί να κατανοήσει τον όγκο που είχε η πόλη την βυζαντινή περίοδο. Βλέπει φωτισμένο τμήμα των τειχών που σώζονται και διακρίνει ότι κατεβαίνουν από το Γεντί Κουλέ προς το κέντρο της σημερινής πόλης. Κάποτε τα τείχη κατέληγαν στον Λευκό Πύργο, εκεί που βρισκόταν το λιμάνι της πόλης, ενώ ο Λευκός Πύργος αποτελούσε ένα από τους πύργους των τειχών. Παρόμοιος πύργος που σώζεται είναι αυτός του τριγωνίου στα τείχη της ακρόπολης.


Το φρούριο Επταπύργιο, γνωστό ως "Γιεντί Κουλέ", στο τέλος του περασμένου αιώνα ως το 1989 στέγαζε τις δικαστικές φυλακές της πόλης.
Οι σκληρές συνθήκες της φυλακής με τα υγρά και ανήλιαγα κάστρα έκαναν το Γιεντί Κουλέ διαβόητο κάτεργο, που πέρασε στη μυθολογία της φυλακής και στα ρεμπέτικα τραγούδια.

Το μνημειακό συγκρότημα του Επταπυργίου, που είναι έργο της εποχής των Παλαιολόγων, αποτελείται από τον οχυρωματικό περίβολο, με δέκα πύργους.
Ο μεσαίος πύργος της εισόδου, σύμφωνα με την επιγραφή, κατασκευάστηκε το 1431 από τον Τσαούς Μπέη, πρώτου διοικητή της Θεσσαλονίκης μετά της άλωσή της.

Τα κάστρα του Γεντί Κουλέ τα πήδηξα μια νύχτα
Και τότες με περάσανε από μεγάλη δίκη
στη Θεσσαλονίκη,στη Θεσσαλονίκη
Ηρθε και η μάνα μου κι έκλαψε στη δίκη
και μαζί της έκλαψε όλη η Θεσσαλονίκη.

Δραπέτης ημουνε, γι' αυτό μου βάλαν χειροπέδες
Πάλι με κλείσαν στο κελί, να βγάλω καταδίκη,
στη Θεσσαλονίκη, στη Θεσσαλονίκη
Πιο βαριά μου φάνηκε τότε η καταδίκη
ντρόπιασα τους φίλους μου μεσ' τη Θεσσαλονίκη

Σε λίγες μέρες τώρα πια τελειώνει η ποινή μου
Θα πάω στο σπιτάκι μου, εκεί που μου ανήκει
στη Θεσσαλονίκη, στη Θεσσαλονίκη
Φεύγω απ΄το Γεντί Κουλέ κι απ΄την καταδίκη
Θα' μαι το καλό παιδί μεσ' τη Θεσσαλονίκη.

Γιώργος Μητσάκης

Πέντε χρόνια δικασμένος μέσα στο γεντί κουλέ
από το πολύ σεκλέτι το 'ριξα στον αργιλέ
φύσα ρούφα τράβα τονε πάτα τονε κι άναφτονε
φύλα τσίλιες για τους βλάχους κείνους τους δεσμοφυλάκους

Κι άλλα πέντε ξεχασμένος από σένανε καλέ
για παρηγοριά οι μάγκες μου πατούσαν αργιλέ
φύσα ρούφα τράβα τονε πάτα τονε κι άναφτονε
φύλα τσίλιες για τους βλάχους κείνους τους δεσμοφυλάκους

Τώρα που 'χω ξεμπουκάρει μέσα απ' το γεντικουλέ
γέμωσε τον αργιλέ μας να φουμάρουμε καλέ
φύσα ρούφα τράβα τονε πάτα τονε κι άναφτονε
φύλα τσίλιες για τ' αλάνι κι έρχονται δυο πολιτσμάνοι

Βαγγέλης Παπάζογλου

ΔΕΣΜΩΤΗΣ...