Ο ΛΑΥΡΕΝΤΗΣ ΜΑΧΑΙΡΙΤΣΑΣ ΣΤΟ Y...

Λαυρέντης Μαχαιρίτσας

Ήρωας δίχως καρμπόν
Κείμενο, συνέντευξη Κωνσταντίνος Πανάτσας Φωτογραφίες Νίκος Καρδαράς

Τον γνώρισα στη Σαλονίκη. Τον «έτρεχα» αλαφιασμένος σε εκπομπή του Antenna. Η συζήτηση στο αυτοκίνητο, καθώς κοίταζε τα περίχωρα της πόλης, με το παράθυρο ορθάνοιχτο, ήταν κάτι το… διαφορετικό. Δύο φεγγάρια αργότερα, μας αφήνει με το στόμα ανοιχτό κάτω από τον ουρανό του Θεάτρου της Γης και τραγουδάμε μελωδίες και στίχους, ιδρωμένοι, κάτω από τ’ αστέρια. Και αναρωτιέμαι, «πώς να την κοιμηθείς αυτή τη νύχτα;»…

Ο Σουλτάνος της ελληνικής ροκ σκηνής είναι προσιτός, ανθρώπινος και… καταπληκτική παρέα. Είχε ξεσηκώσει την Πτολεμαϊδα στα τέλη του Μάη. Ένας ακόμη σταθμός στο πρόγραμμα συναυλιών του. Πήγαμε για ποτά εκείνο το βράδυ… Λάθος. Διορθώνω. Πήγαμε για ποτά εκείνο το βράδυ αφότου ο Λαυρέντης αρνήθηκε την παρουσία του στους νομαρχαίους και τους αφεντάδες της περιοχής. Λίγο το Johnny, λίγο η δροσιά της Βόρειας Μακεδονίας, λίγο η αναγνωρισιμότητα και ο Σταρόβας, μας προσέφεραν μια βραδιά με πολλά κιλά γέλιο.
Ένα ζευγάρι μεγάλων συναυλιών στην πρωτέυουσα, Λυκαβηττός… Το διάλειμμα μικρό, το τηλέφωνο χτυπά και ο Λαυρέντης στην άλλη πλευρά της γραμμής δηλώνει έτοιμος να μου εξηγήσει πως «χρειάζεται ένα θαύμα εδώ»…

Λαυρέντη, είσαι έτοιμος; Ξεκινάμε.
Όποτε θέλεις φίλε μου.

Θα κάνουμε κάτι περίεργο. Θέλω να μιλησουμε για πολιτική. Τι λες για όσους μα κυβερνούν σήμερα;
Πίστεψέ με, δεν έχω καμία εμπιστοσύνη σε κανέναν τους. Πως το λένε, δεν γουστάρω κανέναν από δαύτους, εδώ και καιρό. Με έχουν κουράσει. Να θυμάσαι πως σε όλους τους χώρους υπάρχουν κλέφτες και μη. Έτσι και στην πολιτική. Υπάρχουν καραγκιόζηδες και ενδιαφέροντες άνθρωποι. Ωστόσο, είναι γεγονός, το ότι αυτοί που μας κυβερνούν τη συγκεκριμένη στιγμή, είναι ανίκανοι. Δεν είναι κράτος αυτό…
Η νοοτροπία «κόψτε του το κεφάλι» είναι τόσο λάθος. Δεν αφήνει περιθώρια… Μα αυτή είναι η λογική. Να έχουνε τον μέσο πολίτη έχουνε στην τσίτα.

Και οι νέες είσοδοι στην πολιτική;
Δεν πιστεύω σε καινούριες φάτσες… Όποιος «μπαίνει» γίνεται ένα από τα ίδια. Μην πιστεύεις σε κανέναν. Δεν θυμάσαι κάποτε που λέγαμε πως ο Καραμανλής είχε εμφανιστεί ως οδοστρωτήρας στην πολιτική και θα τα ισοπεδώσει όλα; Δες τώρα την κατάσταση. Όπως πάντα, μια από τα ίδια…

Να μιλήσουμε για παιδεία;
Και τι ακριβώς να πούμε; Όλα κινούνται μέσα στα πλαίσια της ανικανότητας… Κοίτα, 40 τόσα χρόνια που με θυμάμαι να παρατηρώ την παιδεία, άλλαζαν κάτι, κάθε χρόνο. Μια ζωή. Εξετάσεις στο γυμνάσιο, εξετάσεις στο λύκειο, 8η τάξη, καταργήθηκαν οι εξετάσεις, ήρθαν οι πανελλαδικές με τη σειρά τους, έβαλαν και πάλι σε εφαρμογή τις εξετάσεις, σε κάθε τάξη… Και το αποτέλεσμα ποιο; Μονίμως… χειρότερα.

Μήπως το ισοπεδώνεις; Λύση βλέπεις;
Το ’60 πεινούσαν. Είχαν τουλάχιστον εξ’ αρχής μία δικαιολογία. Τώρα όχι πια, δεν πεινάνε. Αλλά τα πράγματα παρέμειναν ίδια. Ακριβώς τα ίδια. Χάλι μαύρο. Η αιτιολόγηση είναι ιδιαίτερα απλή. Οι χοντροκεφαλοκαρχαρίες και πάλι ζητούν να οικονομήσουν. Από τον καθένα μας. Και φτιάξαν, επιπλέον, μία κάστα γύρω τους που κοιτά να οικονομήσει από το καθετί…

Θέλω και τη γνώμη σου για τα ιδιωτικά. Οι πολιτικοί τα επέτρεψαν.
Λοιπόν, προσωπικά πιστεύω πως θα ήταν καλά θα να υπήρχαν 10 άξια ιδιωτικά πανεπιστήμια γύρω μας, μέσα στην Ελλάδα. Αλλά υπάρχουν άλλα προβλήματα. Το όλο οικοδόμημα που ονομάζουμε «παιδεία» είναι σαθρό. Το πρόβλημα είναι και παραμένει συνολικό. Το ιδιωτικό πως μπορεί να την γλιτώσει;
Έχω φτάσει στο σημείο να πιστεύω πως στηνΕλλάδα, και καλοί να είναι, θα χαθούν. Η μοίρα τους είναι καθορισμένη. Και όλα αυτά γιατί; Γιατί ορισμένοι καρεκλοκένταυροι κάθονται και πίνουν στην πλάτη των άλλων…

Μένουμε μόνοι μας στην παρακμή;
Όχι, μιλάμε για ένα απολύτως παγκόσμιο φαινόμενο. Ήμουν πρόσφατα στο Παρίσι για δουλειά. Κυκλοφόρησα στους δρόμους του. Αρχικά, το αίσθημα της μαγείας που εκπέμπει η πόλη. Αλλά, παρατηρώντας καλύτερα, για πρώτη μου φορά, είδα άνθρωπους που θα έλεγες καλοντυμένους, ή φυσιολογικούς, να ψάχνουν στα σκουπίδια. Ήταν πάνω από έναν κάδο και αναζητούσαν κάτι που μπορεί να έχει αξία. Θρεπτική, μεταπώλησης… Και δεν ήταν 10. Ήταν 100! Όταν αυτοί γίνουν 1.100, θα βγούνε με κονσερβοκούτια στους δρόμους για να τους κυνηγάνε… Όλους που τους πίνουν το αίμα. Και το ίδιο θα συμβεί και στην Ελλάδα.

Θα φτάσουμε σύντομα σε αυτό το σημείο;
Την Ελλάδα, ευτυχώς τη σώζει ο θεσμός της οικογένειας. Είναι αυτή που μας διατηρεί σε κατάσταση επιβίωσης. Το «χωριό» ταϊζει την οικογένεια ακόμα. Το κοτόπουλο και οι ελιές… Το κοτόπουλο που θα φέρει η γιαγιά και θα μας κρατήσει μια βδομάδα και οι ελιές που φύτεψε ο παππούς πριν από χρόνια στο κτήμα. Όλα τα υπόλοιπα είναι περιττά. Το πετρέλαιο, βγάλτε το και φάτε το μαλάκες… Έχουμε κρεμαστεί πάνω τους. Η κοινωνία πρέπει να κινείται και η δική μας σταμάτησε προ πολλού. Σχιζοφρένεια. Μια κοινωνία τρελών γίναμε…


Ταράζεσαι. Να ασχοληθουμε και λίγο με τη μουσική;
Ότι θέλεις φίλε μου…

Πως κρίνεις την μουσική «κατάσταση» της σύγχρονης Ελλάδας;
Είναι απλό. Εδώ και καιρό νόμιζα πως φτάσαμε στον πάτο αλλά το βαρέλι της Ελλάδας είναι άπατο… Το καθεστώς μας, η νοοτροπία μας είναι ότι χειρότερο πλέον.

Τόσο μπουζούκι και «σκυλιά»;
Το μπουζούκι είναι καλό. Ας βγαίνανε δέκα «Ζαμπέτες»… Πριν λίγες μέρες βρέθηκα σε κάποιες εκδηλώσεις. Τιμούσαν τον Αντώνη Καλογιάννη. Ήταν εκεί ο Φίλιππας, ο Φίλιππος Νικολάου. Τραγουδιστής της πίστας τότε… Έκανε λεφτά σε παραλίες και μπαράκια. Ποτέ του δεν το έκρυψε και πάντοτε το παραδεχόταν. Αλλά τραγουδιστής με ήθος. Ξέρεις τι είπε; «Προσπάθησα να χαλάσω τον Καλογιάννη». Τον πήρε μαζί του για να τραγουδά και αυτός, αναγνωρίσιμος τότε. Σε παραλίες και μπαράκια. Και όμως ο Καλογιάννης δεν έγινε ένας από αυτούς. Δεν τον «τράβηξαν» τα χρήματα και η δόξα. Σήμερα, όλα είναι «μπάτε σκύλοι αλέστε»…

Συσσωρευμένη παρακμή.
Όλα είναι ένα πακέτο. Η τέχνη, η πολιτική, ο πολιτισμός. Όλες οι έννοιες. Και συνδυάζονται. Να θυμάσαι πως όλα είναι πακέτο. Όταν κάτι πηγαίνει προς τα κάτω, τραβά και τα υπόλοιπα.

Τι πρέπει να αλλάξει λοιπόν; Μέλλον βλέπεις;
Το χειρότερο είναι πως ενώ μιλάμε για παρακμή, νομίζουμε, υποσυνείδητα, πως όλα είναι καλά. Πως δεν υπάρχουν προβλήματα άξια δράσης. Όταν φτάσουμε στον πραγματικό πάτο τελικώς, ίσως…
Ίσως αντιδράσουμε ενστικτωδώς. Όλα τα «μεγάλα» πράγματα, τότε συμβαίνουν. Τη στιγμή που πρέπει «να σώσουμε ο,τιδήποτε, αν σώζεται»…

Λαυρέντη, είμαι καλυμμένος.
Χάρηκα που τα είπαμε. «Φίλησε μου τα παιδιά»…